SASAJEN NUMUTKEUN URANG SUNDA
Sasajen asal kecap tina sasajian atawa
susuguhan salaku tanda hormat atawa syukur keur sakabeh anu lumangsung di
masarakat, mangrupakeun murni kabudayaan sunda nu ngandung filosofi anu luhung,
anu pantes di mumule sareng dilestarikeun, teu aya hubungan na sareng ajaran
agama anu mana wae oge
Dasarna nyaeta dina sasajen aya niléy luhur
kearifan lokal anu dijadikeunn patokan dina kahirupan urang meh teu salah dina
lengkah. Kiwari urang nyangka
yen nyuguhkeun sasajen mangrupakeun hiji kemusyrikan tapi saleresna aya hiji
simbol atnapi siloka di lebeting sasajen anu kedah diteuleuman. Siloka nyaeta
pangumpamaan atawa gambaran. Kearifan lokal nu disimbolkeun dina sasajen perlu
dipetik sanes kanggo disalahkeun sabab eta mah kearifan budaya lokal anu diturunkeun
ku luluhur urang.
Saur Ki Demang
Wangsafyudin Salasawios Budayawan Sunda (dina Blogg nu Dihaturkeun dina
8 Maret 2011 ku Diemas Dhamardjati) aya makna
sareng hartos anu luhung dina sasajen nyeta antawisna
1.
Parukuyan sareng menyan
Parukuyan
nyaeta wadah areng ruhay, tina taneuh liat hartosna (tempat sari pati/badan
sakujur)
beureum ngalambangkeun seuneu, koneng ngalambangkeun angina, bodas ngalambangkeun cai, hideung ngalambangkeun taneuh. Hartosna nyaeta saripati tina seuneu angina cai sareng taneuh nyaeta asal sakujur awak/panopang hirup
beureum ngalambangkeun seuneu, koneng ngalambangkeun angina, bodas ngalambangkeun cai, hideung ngalambangkeun taneuh. Hartosna nyaeta saripati tina seuneu angina cai sareng taneuh nyaeta asal sakujur awak/panopang hirup
Meuleum
menyan/ngukus sami sareng ngudag Kusumaning Hyang Jati
ngandung harti ngaji diri jeung menghayati sarta nyalusur hakekat tina niléy ka Tuhanan.
ngandung harti ngaji diri jeung menghayati sarta nyalusur hakekat tina niléy ka Tuhanan.
Menyan
asal kecap tina Temen tur nyaan/nu enyana/sa enya-enyana
Hertina
dina penelusuran/ulikan/penghayatana kudu bener-bener jeung sabener-benerna
Sengitna
memenyan ngandung harti Silih wawangi atawa kalakuan nu alus Perbuatan baik.
2.
Amparan/Samak
Ngandung
harti Kudu saamparan samaksud satujuan. Sakabeh tujuan jeung maksud kudu di amparan ku Ka
Tuhanan, Ka manusaan, Ka bangsaan, Ka Rahyatan, Ka adilan
3.
Alas lawon Bodas
Lawon
siloka tina awon Bodas siloka tina suci bersih
Hartina: sakuduna laku lampah sareng
kecap kudu di landasi ku pikiran anu bersih
4.
Kendi di eusi cai make hanjuang
Kendi
= Taneuh =Tanah,
Cai = Air, Hanjuang
= Hana ing Juang (Hana = hirup/aya, Juang = berjoang)
Hartina:
Hirup kudu berjoang gawe pikeun lemah cai babakti ka nagri bebela ka nagara.
5.
Sang Saka Dwi Warna (Sasaka Pusaka Buhun) = Bendera merah
putih
Dwi
Warna = Dua warna Beureum Bodas, Beureum = Indung/ibu
pertiwi, Bodas = Bapa/Rama angkasa,
Sang saka = Soko = Tihang utama = Patokan,
Pusaka = Pupuhu Saka-Beh/Cikal-bakal
Buhun = kolot/Bahan
Buhun = kolot/Bahan
Hartina
:Yen hiji kewajiban urang ngahargaan kolot nu geus ngurus jeung medalkeun
urang, oge ka tanah air atawa nagara nu geus mere kahirupan, eta kudu
dijadikeun nu utama dina jero kahirupan kudu dijadikeun soko atawa patokan.
6.
Kembang Tujuh Rupa nu Seungit
Tujuh
= Tujuh pangswasa nu aya na diri (Kawasa, Kersa, Uninga, Hirup, Tingali, Ngarungu,
Ngandika) =
GURU HYANG TUJUH =Tujuh kawsa nu aya dina diri nu asalna ti nu maha Kawasa
Kembang
seungit hartosna :Geura kembangkeun/mekarkeun/daya upayakeun eta pangawasa nu
tujuh ku jalan
silih seungitan ka sasama hirup.
7.
Rujak Tujuh Rupa
Rujak
= rasa: (Amis, pait, peuheur, haseum, kesed)
Tujuh
rupa = tujuh poe hartina : Dina tujuh poe panggih jeung rupa - rupa kahirupan.
8.
Kopi pait, kopi amis jeung cai asak herang di wadahan kana
batok
Manana:
Sajeroning lampah hirup pinasti ngaliwatan papait jeung mamanis nu sakuduna di
godog diasakan dina BABATOK (pikiran, elingan) wening ati herang manah.
9.
Sangu tumpeng
Manana:Tumpuk
tumpang ngajadi hiji sahingga mangpaat keur kahirupan urang, ulah rek pakia kia
pagirang girang tampian kawas remeh sumawur teu pararuguh.
10. Bakakak
hayam
Manana
pasrah sumerah ka Gusti (tumamprak lir bakakak)
11. Puncak
manik (congcot nu di luhurna aya endog hayam)
Puncak
tina kahirupan nyaeta silih ajenan ka sasama. Endog
teh manana cita-cita kahirupan nu bakal ngalahirkeun laku lampah hade.
12. Daun
jati tilu lambar
Manana:
Manusa dina ngajalankeun hirup jeung ka hirupan kudu dumasar kana Tekad, Ucap
Jeung
Lampah Nu Sajatina.
13. Lemareun/seupaheun
Manana:
Mun urang rek ngucap, lumaku jeung lumampah, ulah rek gurung gusuh tapi kudu di
beuweung di utahkeun, persis nu nyeupah.
Ieu
kabeh teh simbul siloka keur ajieun urang supaya hirup teu kasasar lampah. Intinya nyaeta dina jeroning sasajen aya niley luhung jeng
kawijaksanaan anu dijadikeun obor pandangan kahirupan ameh urang teu poekeun
jeung kasasar nya lampah.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar